Kronen wegens Crohn

‘Ik heb een kroon’, zei de mijnheer ruim 10 jaar geleden tegen me toen ik hem leerde kennen. Hij bedoelde zo’n ding in zijn mond, hij was geen lid van een Europees vorstenhuis, zoveel wist ik nog net over hem. ‘Dat komt mooi uit want ik heb Crohn’, zei ik.
Kronen had ik niet. Wel vullingen. Terwijl mijn nichtje straffeloos dagenlang in zakken drop en winegums aan het graaien was en ’s avonds haar tanden niet poetste, at ik liever een cracker met pindakaas en sloeg geen poetsbeurt over (vooral niet als ik bij mijn nichtje logeerde want bij mijn tante thuis hadden ze driekleuren-streepjestandpasta uit een pompje). Maar als mijn moeder en ik een bezoek brachten aan de tandarts was het net alsof we naar IKEA waren geweest: we moesten nog een paar keer terug. En dan niet voor de schroefjes en de moertjes maar voor de boortjes.
Toen ik uit huis ging was één van de eerste dingen die ik aanschafte mijn eigen elektrische tandenborstel (een appeltjesgroene, hij moest natuurlijk wel bij mijn stofzuiger en mijn staafmixer kleuren). En hoe laat ik ook thuiskwam: tanden poetsen deed ik altijd.
En de tijd dat ik de mijnheer met de kroon leerde kennen ging het best goed met mijn tanden, maar na een paar jaar werd mijn Crohn weer actief en kreeg ik een hels medicijn voorgeschreven: humira. Niet alleen waren de injecties die ik toegediend kreeg een ware marteling: mijn gebit werd gatenkaas.
Omdat mijn oude tandarts met pensioen was kwam ik eerst terecht bij een bullebak die me elke keer dat ik langskwam invreef dat ik ‘het gebit van een bejaarde’ had. Toen de maat vol was kwam ik bij een vrouwelijke tandarts terecht die zei ‘je hebt ook gaatjes in je voortanden maar geen plak, dan is er een andere oorzaak dan het poetsen’. Ik kon haar wel zoenen (nou ja figuurlijk dan want er zaten nog een haakje en een spiegeltje in mijn mond).
Inmiddels zijn we jaren en heel wat wortelkanaalbehandelingen en zelfs een abces in mijn kaak verder en gebruik ik het medicijn al zo’n 5 jaar niet meer, maar ik ben nog steeds niet van de gevolgen af. Zo’n beetje alles wat kán ontsteken (wortelpunten, half dode zenuwen) onder oude vullingen, gáát ook één voor één ontsteken. ‘Tja, er komen geen nieuwe gaatjes bij en je hebt ook geen plak ofzo, maar ik zie zo al drie kiezen die een wortelkanaalbehandeling nodig hebben.’
Het is haar dus wel duidelijk dat het niet aan het poetsen ligt en ik ben online eens gaan kijken naar een bijsluiter van die humira. Daar staat inderdaad ‘gebitsinfecties’ bij. Nu heb ik sowieso van tevoren nooit die bijsluiter onder ogen gekregen maar ik vraag me af of ik ‘gebitsinfecties’ zou hebben gelezen als ‘je hele gebit gaat naar de klote, oude vullingen gaan lekken en je wordt doodziek en jaren na het stoppen van het gebruik van dit medicijn heb je er nog steeds last van.’ Ik denk het niet. 
‘Oh ja’, zegt mijn tandarts, ‘op die kiezen die vorig jaar behandeld zijn wil ik graag een kroon plaatsen.’
Kronen én Crohn, ik vind het wat veel van het goede. Wellicht kan de fabrikant van dat gif mijn tandartsrekening betalen.

Advertenties

Read Full Post »

Dweil

Als hij zich verveelt komt mijn hond me zijn speelgoed brengen. Na een uurtje geconcentreerd schrijven ligt er vaak een hele berg naast mijn bureaustoel. Onlangs had hij een keurig stapeltje gemaakt met een trektouw onderop en bovenop zijn lievelingsspeelgoed: een blauwe ring. Ertussen lag ook nog zijn ‘kopkussen’, het kussen dat ik naast de postzak leg waar hij op slaapt maar dat vreemd genoeg altijd aan de wandel gaat want ik kom het op verschillende plekken in de woonkamer tegen.
Het brengen van speelgoed om aandacht te vragen is op zich vrij normaal hondengedrag, maar Roemer doet er een schepje inlevingsvermogen bovenop. Hij brengt niet alleen zijn eigen speelgoed, maar ook dingen waarvan hij denkt dat ik het leuk vind om ermee te spelen. Zo had ik, vlak voordat ik ‘toch écht aan het werk moest’ even de vloer gedweild en was ik waarschijnlijk op een gegeven moment afgeleid en maar aan het werk gegaan, waardoor de dweil nog in de kamer lag. Die belandde dus ook op de stapel speelgoed.
Niet echt mijn hobby, vriendje, maar bedankt.
Van de week ging hij nog een stapje verder en probeerde hij één van de dumbells die in een hoek van de kamer liggen op te pakken. Het ding weegt drie kilo dus hij liet het van schrik weer vallen. Om het binnen een minuut opnieuw te proberen. Ik zei nog ‘nee’, maar dat is vrij zinloos als een stier (van sterrenbeeld, het is een hond, maar hij is dus ook een stier) zich eenmaal iets in zijn hoofd heeft gehaald.
Hij bleef het proberen, ondanks mijn waarschuwingen. Drie kilo in je bek als je er zelf maar 12 weegt is niet niks. En eventjes dacht ik dat hij het opgegeven had, maar toen ik thee aan het drinken was met mijn vader hoorde ik ineens een dreun. Er lag een dumbell naast mijn voeten. ‘Hier, dat ding waar jij om de dag mee speelt’. Goh, bedankt.
Gelukkig luidt het gezegde ‘je bent wat je eet’ en niet ‘je bent het speelgoed dat je hond je geeft’, dus ben ik nu havermout met banaan en chocola en geen dweil met een dumbell.

Read Full Post »

Een beetje overdreven

Van de week had ik een gesprek met iemand over mijn 5:2 veganisme (door de weeks vegan eten, in het weekend een stukje vis en/of een beetje geitenkaas). Het verschil tussen vegetarisch en vegan eten was hem niet helemaal duidelijk. ‘Ik eet al jaren geen vlees meer, maar vegan eten wil zeggen dat je ook geen zuivel of eieren eet. Dus helemaal niets waar een dier aan te pas is gekomen.’
‘Ik vind dat nogal overdreven’, zei hij. Waarop ik zei dat ik het nogal overdreven vind om een pasgeboren kalfje vlak na de geboorte bij de moeder weg te halen. Sommige bedrijven doen zelfs een metalen klem met spikes om de mond van zo’n kalfje om ervoor te zorgen dat de koe het wegduwt als het bij haar wil drinken. Allemaal omdat sommige mensen vinden dat zij recht hebben op haar melk. En je wil al helemaal niet weten wat ze die koe aandoen om ervoor te zorgen dat ze zwanger raakt van dat kalfje.
Om over het levend shredden van mannelijke kuikentjes in de eieren-industrie nog maar te zwijgen. En kippen met minder dan 3-beter-leven-sterren hebben niet eens een snavel.
‘Nou,’ zei de man, ‘er zijn wel ergere dingen om je druk over te maken, zoals kinderen die uitgezet worden.’
Een fractie van een seconde vroeg ik me af hoe die kinderen ermee geholpen zouden zijn als ik ineens stukken dode koe zou gaan eten, maar ik geloof toch niet dat dat het punt was. Het punt was ‘eigen soort eerst’, geloof ik. En het impliceren dat mensen die van dieren houden een hekel zouden hebben aan mensen.
Toegegeven, als ik een mens zie lopen met een Canada Goose jas waar het restant van een gemartelde vos of coyote aan bungelt dan roept die mens bij mij geen warme gevoelens op, maar het uitzetten van kinderen gaat me wel degelijk aan het hart, en dat zei ik ook. ‘En daar denk ik ook aan, elke keer als ik mag stemmen en baseer mijn stem daarop. Maar de keuze voor een diervriendelijkere wereld kan ik elke dag maken door geen producten te eten waar dieren voor hebben hoeven leiden, daar heb ik de politiek niet voor nodig.’
Hij moest wel toegeven dat het inderdaad mogelijk was om je over meer dan één ding druk te maken en dat je druk maken over het één niet wil zeggen dat de rest van de berg onrecht je koud laat. Maar ben bang dat het ‘als je van dieren houdt haat je mensen’-frame een hardnekkige is.
Het is net zo ridicuul (en hardnekkig) als ‘feministen zijn mannenhaters’. Ik ben feminist maar ik vind heel veel mannen heel erg leuk. En leuke mannen die zichzelf feminist noemen zijn dubbel leuk. En als ze dan óók nog eens vegetarisch eten… 

Read Full Post »

De smokkel-vegan

Een dag voor oud-en-nieuw was ik flink ziek geweest en de dagen erna wilde ik niets eten dat kon bederven. Ik begon voorzichtig met maïswafels met appelstroop en een schaaltje geraspte appel met kaneel en twee dagen later ontbeet ik zoals gebruikelijk met havermout met rijstmelk en stukjes banaan en walnoot (maar dan wel een kleinere portie). Tussen de middag at ik een boterham met hummus.
’s Avonds zei de mijnheer bij het serveren van de bloemkool-couscous met falafel: ‘sorry, ik heb vergeten om feta te halen’. Dat vond ik helemaal niet erg, er was hummus dus ik hoefde geen kaas. En ineens realiseerde ik me dat ik al een week vegan at. In gedachten hoorde ik die vriendelijke Vlaamse Evy ‘Ik ben fier op u!’ zeggen. Hardlopen zal ik nooit gaan doen, maar ik kon me ineens voorstellen hoe het voelde om langer te hebben gelopen dan dat je van tevoren had verwacht dat je zou doen.
Omdat ik al jaren geen vlees meer eet en ook geen koemelk-producten eet ik sindsdien al ‘zo goed als vegan’, maar tijdens de lunch at ik vaak een salade en bij gebrek aan inspiratie deed ik daar toch vaak een stuk kaas (salade van mango, spinazieblaadjes en mozzarella, yum!) of een gekookt ei doorheen.
Vegetarisch eten is natuurlijk al heel fijn voor de dieren, maar zelfs dat biologische eitje is niet helemaal onschuldig, en de vega-feta ook niet. The future is vegan, áls we nog zoiets als een toekomst op deze aarde willen hebben.
Dat ik sinds ik ziek ben geweest minder trek heb komt mooi uit: ik kan nu tussen de middag toe met een boterham. Bijvoorbeeld met een geroosterde boterham met een halve avocado en wat plakjes tomaat en wat tuinkers erop (die andere helft dek je af met een foodhugger en eet je de volgende dag). Of een boterham met hummus of vegan paté.
En als je je afvraagt of die paté nou lekker is, dan adviseer ik je om het zelf eens te maken. Ik heb ‘m trouwens laten proeven aan een zoon van de slager en die zei dat het niet van ‘echt’ te onderscheiden is, dan hoor je het ook eens van een ander.
Ik blijf trouwens wel een ‘sjoemel-vegan’: in het weekend zal ik nog wel eens een stukje verantwoord gevangen vis en een cracker met wat biologische geitenkaas eten. Maar minder, stukken minder. 

Vegan paté

Een potje gedroogde tomaten van La Bio Idea (uitlekgewicht 130 gram)
130 gram walnoten, 6 uur geweekt in water
65 gram cashewnoten, 6 uur geweekt in water
3 of 4 blaadjes verse salie
zout naar smaak

Vang wat van de olie op als je de tomaten laat uitlekken en doe hetzelfde met het water waar de cashewnoten in geweekt hebben. Doe de noten, tomaten en salie in een keukenmachine en schenk beetje bij beetje 10cl cashewnoten-weekwater bij het mengsel. Als je een wat meer crèmige paté wil kun je meer water toevoegen.
Je kunt ook variëren met andere kruiden zoals basilicum of piment of (gedroogde) paddenstoelen of cranberries.
Als je de paté in een weckpot doet kun je een laagje olie bovenop schenken. In de koelkast is het ruim een week houdbaar.

Read Full Post »

Haatprediker

Ik wil dit stuk even beginnen met een statement: ook al zie ik eruit als een afstammeling van migranten met een christen-achtergrond (dat komt omdat ik ook een afstammeling bén van vluchtelingen met een christen-achtergrond), ik ben geen aanhanger van haatpredikers.
Ik dacht, ik zeg het er maar even bij, want dit wordt altijd van gematigde moslims (of mensen die eruit zien alsof ze moslim zouden kunnen zijn) verwacht als een haat-imam iets heeft uitgekraamd, dus het leek me wel zo eerlijk als iedereen die eruit ziet alsof ze een christen-achtergrond hebben zich uit moet spreken tegen van der Staaij en zijn bekrompen vriendjes.
Van der Staaij en een handvol andere extremistische christenen hebben namelijk een document ondertekend waarin staat dat God tegen homo’s zou zijn (of zoiets). Nu denken wel vaker mensen dat ze precies weten wat God wel en niet zou willen (ik denk dan: volgens mij is Jezus daar heel duidelijk over geweest en hebben zijn vrienden dat opgeschreven dus wat wil je nog meer?), maar de ondertekening van deze Nashville-verklaring is voor veel homoseksuele christenen en iedereen die tegen discriminatie is, erg pijnlijk.
Het openbaar ministerie zoekt zelfs uit of zit strafbaar is. En dat is heel mooi, maar het zou niet als een verrassing moeten komen dat de SGP een verzameling haatpredikers is. Deze ‘politieke partij’ sluit namelijk ook al 100 jaar vrouwen uit. Vrouwen mogen niet op de kieslijst en hun enige recht is het aanrecht. Al sinds ik kiesrecht heb (zo’n jaar of 20) verbaas ik me erover dat een dergelijke organisatie toegestaan is in Nederland want hun ‘principes’ zijn in strijd met artikel 1 van de grondwet. En eerlijk gezegd maakt het me nogal pissig dat dát voor veel minder ophef heeft gezorgd dan de discriminatie van homo’s. Dat geeft me toch het gevoel dat het uitsluiten van mensen pas écht erg is als het (ook) over mannen gaat… 
‘Mag je nog wel christen zijn?’ schijnt van der Staaij met een benepen stemmetje aan Jinek te hebben gevraagd. Ja, je mag christen zijn en (helaas) mag je ook seksist zijn en discrimineren, maar je moet die twee dingen niet door elkaar gaan halen. En je moet zéker geen intolerantie gaan preken onder het mom van ‘christendom’ want ik weet zéker dat Jezus dat niet bedoeld heeft (ik heb dat boek van zijn vrienden namelijk gelezen).

Read Full Post »

Eindelijk eens normaal

‘Ik ben al heel lang niet zo ziek geweest’, zei ik op één van de laatste dagen van het jaar tegen de mijnheer. Dat was onzin natuurlijk, ik heb al ongeveer 15 jaar Crohn dus ik ben elke dag ernstig ziek, ook al voel ik me prima. Maar ik was al heel lang niet zo actief ziek geweest. Want actief was het. We waren die avond nog naar Aquaman geweest (volgens mij lag het daar niet aan, hoewel ik me heb laten vertellen dat zeeziekte ook heel erg kan zijn), en bij thuiskomst hadden we een MC2 burger gegeten en een kop thee gedronken. Toen de mijnheer voorstelde om naar bed te gaan, zei ik dat ik nog even wilde blijven zitten omdat ik een beetje misselijk was. Dus keken we nog een aflevering van de top 2000 a-go-go terug.
Geen idee of het aan de muziek lag, maar ik haalde het einde van de uitzending niet. De wc pot of elk willekeurig voorhanden zijnd teiltje overigens ook niet.
Ik behoor tot die gelukkige groep mensen die, nadat ze eens flink gespuugd hebben, zich een stuk beter voelen. Dat was dit keer niet anders. Tenminste, voor een paar uur. Daarna moest ik weer. En weer. En in omgekeerde volgorde kwam alles weer voorbij: het avondeten, de tosti’s van tussen de middag, het ontbijt, tot aan de toastjes met kaas van de middag ervoor. Ik was er een hele nacht zoet mee.
De hele volgende dag is in een koortsige waas aan me voorbijgegaan, pas tegen de avond kon ik mezelf naar beneden slepen. De mijnheer had me op de been gehouden met glazen kokoswater en schaaltjes geraspte appel met een mespuntje kaneel. In de zeldzame momenten dat ik wakker was zag ik op Facebook bemoedigende berichten binnenkomen: vrienden wensten me beterschap en vertelden dat ze zelf ook ziek waren geweest. ’t Heerst, zegt men dan.
En dat stemde me gerust. De laatste keer dat ik flinke koorts had eindigde ik in een ziekenhuis, om daar voor dezelfde aandoening nog twee keer terug te moeten komen. Die tweede keer zelfs voor een operatie. En de laatste keer dat ik nauwelijks eten door mijn keel kreeg was dat omdat mijn darm zo ontstoken was dat hij bijna geheel was afgesloten. Maar blijkbaar kan ik het tóch: een keer gewoon griep krijgen. 
Binnen 24 uur voelde ik me weer beter. Of in ieder geval: ik voelde me niet echt ziek meer. Bovendien hielp het me enorm bij mijn goede voornemen om iets minder te gaan eten, want afgezien van een cracker met appelstroop had ik niet zo heel veel trek. Een dag later kreeg ik nog steeds niet meer op dan een halve appelbeignet om 12 uur, maar dat vind ik eigenlijk wel prima.

Read Full Post »

Vrede op aarde

Ik had ooit een vriendje dat een gloeiende hekel had aan Kerst. Hij vond het maar hypocriet gedoe, twee dagen doen alsof het vrede op aarde was en de rest van het jaar was het oorlog en werden er mensen onderdrukt vanwege een geloofsovertuiging, huidskleur of omdat geld voor velen belangrijker is dan mensenlevens.
Dat was ik wel met hem eens dus noemden we het ‘K’ en besloten we dat we er niet in geloofden. We waren het er alleen niet helemaal over eens welk K-liedje erger is, dat van Wham! of Mariah Carey.
Ooit las ik een stukje van Youp van ’t Hek waarin hij schreef over ‘ingedikte feestvreugde’: ik zijn jeugd was het gebruikelijk om op 24 december het kerststalletje neer te zetten in huis en vanaf dat moment de bijbehorende liedjes te zingen. Lijkt mij een veel beter plan dan het huidige ‘beleid’. Vanaf 6 december wordt je zodra je één stap buiten de deur doet ondergekotst door suikerzoete kerstterreur, mede mogelijk gemaakt door Sky Radio.
Ik kwam van de week terug van het doen van een boodschap in de nabijgelegen winkelstraat en ik vroeg aan de mijnheer: ‘Weet je wat erger is dan liedjes van ABBA?’
Hij had het in één keer goed (kerstliedjes van ABBA).
Aan het fanatisme te zien waarmee de rest van de wereld zich in deze kitschkermis stort deelt niet iedereen mijn kijk op ‘K’. Maar sommigen wel. Zo las ik van de week een tweet van Jenneke die Kerst het feest vindt van opgedrongen ‘gezelligheid’ en stomme kerstliedjes die haar al op 7 december de keel uithangen. Ik voegde daar nog aan toe dat kerst het excuus is om miljoenen dieren te vermoorden ‘omdat dat zo gezellig is’. Als Jezus zou weten wat voor ‘leven’ we die dieren aandoen zou hij zich omdraaien aan zijn kruis. 
Dit leverde ons beiden zo’n enorme berg aan bagger op… Velen lieten mij in kapitalen weten lekker veel VLEES te gaan eten (‘u bedoelt vermoord dier’) en ook veel WEG te gaan gooien, omdat ze zich niet laten vertellen hoe ze moeten leven. Sommigen suggereerden dat ik me aan de hoogste boom moest ophangen ‘dan zijn we gelijk van alle ellende af’. Volgens mij is er geen dier bij gebaat als ik mezelf van kant maak want ík eet ze niet…
‘Kerst is zo leuk volgens sommigen dat ik nu al twee mensen geblockt heb’, tweette Janneke en ik voelde me net een een omgekeerde Oprah: ‘And you get a block, and you get a block. Merry Fucking Christmas and peace on earth!’

Read Full Post »