Feminstjes kweken

Sinds een aantal weken ben ik weer een beetje juf. Een juf op afstand.
Het begon met het wekelijks voorlezen van een prentenboekje aan de dochters van een vriendin. Daarna werd het voorlezen van een prentenboekje met daaraan gekoppeld een opdracht (zoals Aap en Mol in het Rijksmuseum) en inmiddels ben ik overgestapt op een groot, overkoepelend doel: het kweken van een feministje (of twee).
Ik had een boekje in de kast staan uit de reeks ‘Van klein naar groots’ over het leven van Frida Kahlo. Dat heb ik dus voorgelezen en toen hebben de meisjes (7 en 5 jaar) samen met hun moeder daar wat opdrachtjes over gemaakt: Frida herkennen in een gezinsfoto, schilderijen op chronologische volgorde leggen en een zelfportret Frida-stijl maken. Toen ik een week later via FaceTime een pakje servetten liet zien en vroeg ‘Weten jullie wie daar op staat?’ zeiden ze in koor ‘Dat is Frida Kahlo!’
Tussenstap één geslaagd: ze herkennen één van de meest iconische gezichten uit de kunstgeschiedenis. Inmiddels (her)kennen ze ook ‘Jane de apen-mevrouw’ (en heeft de oudste een afbeelding van haar op haar magneetbord hangen), hebben ze van Maya Angelou gehoord en zelf ook een gedicht geschreven over de relatie met hun moeder en ook Audrey Hepburn is aan bod gekomen.
De boekjes koop ik in het Engels en vertaal ze zelf in het Nederlands (je bent vertaler of niet), en soms voeg ik er ook iets aan toe, zoals bij het boekje over Audrey. Want er stond wèl in dat ze veel honger had gehad tijdens de oorlog, maar niet dat ze in die tijd ook balletvoorstellingen gaf waarvan de opbrengst naar het verzet ging. Dat heb ik er dus maar zelf bij verteld.
En ook dat ze een hert als huisdier had, wat op bijzondere belangstelling van mijn publiek kon rekenen.
Vorige week was het verhaal van Anne Frank (met de mooiste illustraties van de serie tot nu toe als je het mij vraagt) aan de beurt. Voor de broodnodige afwisseling heb ik daarna maar even een avontuur van Dikkie Dik voorgelezen.
Onlangs kocht ik een boek met de titel ‘A history of the world with the women put back in’. Ik hoop dat dat voor de kleine meisjes van mijn vriendin de normaalste zaak van de wereld zal zijn tegen de tijd dat ze (écht) groot zijn.
Voor volgende week heb ik al een mooi verhaal klaar liggen: dat van architect Zaha Hadid, en als opdracht mogen de meisjes dan zelf een gebouw ontwerpen.

Read Full Post »

Mondkapje-gate

Eerst mochten we geen mondkapjes dragen van het RIVM want dat zou ons ‘schijnveiligheid’ geven, terwijl men in andere landen, zoals Duitsland, juist weer wèl mondkapjes droeg, op advies van datzelfde, Nederlandse, RIVM. Mensen in een medisch of ondersteunend beroep, die moesten dan weer wel mondkapjes dragen.
En intussen zagen we beelden van een enkeling die zich in Italië nog op straat begaf: met een mondkapje. Maar hier werd menigeen die er wèl één droeg uitgemaakt voor paniekzaaier. Of er werd hen ongevraagd verteld ‘dat dat toch niet hielp’.
Maar het punt is, net zoals het anderhalve meter afstand houden, dat je het vooral voor een ander doet. Het is eigenlijk net zoals met een condoom: dat doet de dragen meestal ook niet om om zelf niet zwanger te worden of een SOA te krijgen: het is bedoeld om de ander te beschermen.
En zo werkt het met een mondkapje ook. Maakt het dragen van zo’n mondkapje je immuun voor een corona-besmette die eens even lekker in je aura staat te hoesten? Waarschijnlijk niet. Maar liever dat ze in je aura niesen als je er wèl een op hebt dan wanneer je blootsmonds tegenover hen staat.
Maar het zou nog beter zijn als die corona-besmette er één zou dragen want dan kunnen ze helemaal niet in je gezicht sproeien. Dat is nog steeds geen 100% garantie, maar dat is een condoom ook niet. Toch hoor ik niemand beweren dat dat ‘schijnveiligheid’ is.
Dus heb ik, àls ik überhaupt de deur uit ga, een mondkapje bij me. Zodra ik merk dat het in een winkel of op een andere plek moeilijk is om anderhalve meter afstand te houden tot anderen, dan doe ik hem om. En van de week moest ik naar de medial om bloed te laten prikken, toen heb ik hem ook om gedaan. De vrouwen die daar werken zien de hele dag heel veel mensen en moeten ook dicht bij hen in de buurt zijn, dus ik vind het niet meer dan beleefd om direct na binnenkomst je handen te desinfecteren en een mondkapje op te doen. Het verbaasde mij zeer de enige te zijn die er één droeg.
Ik was overigens blij dat ik het in de auto al had opgezet want op het moment dat we de medial naderden stapje er een vrouw naar buiten die midden op de stoep stil bleef staan. Er was voor ons geen enkele manier om het gebouw binnen te lopen en tegelijkertijd anderhalve meter afstand tot die vrouw te houden. Een vrouw die wellicht fysieke klachten had (want anders ga je niet naar de medial).
Wat een muts. Een muts zonder mondkapje.

Read Full Post »

Genre ‘Gezellig’

‘Alleen mensen die het goed hebben, lezen thrillers. Zij die in nood verkeren lezen rustige boeken.’ zei de Haarlemse auteur en verzetsman Godfried Bomans (1913-1971) ooit. En als ik zo om me heen kijk (op social media, vanwege Corona verkeer ik nauwelijks in het openbaar) lijkt hij nog steeds gelijk te hebben.
De tijdlijn van lezers-groepjes op Facebook is doorgaans vergeven van de thrillers: foto’s van de nieuwste Karin Slaughter (ja, zo heet ze echt en nomen est omen), Nicci French, iets met een meisje en een plek in de titel (‘Het meisje in de trein’, ‘Het meisje in het ijs’, en ga zo maar door) of een boek in de serie met die kinderliedjes-titels trekken in veelvoud aan je voorbij. Maar deze dagen zie ik steeds meer Lucinda Riley (die van The Seven Sisters en vele op zichzelf staande romans), Nora Roberts en Santa Montefiore (voor mij totaal onleesbaar, ik houd het niet langer dan en bladzijde vol) verschijnen.
Het was een ander lid waarschijnlijk ook opgevallen, of ze merkte dat haar eigen lees-voorkeur veranderd was, want ze plaatste de volgende vraag: Lezen jullie de laatste tijd ook andere boeken dan je normaal leest? Het valt mij op dat ik veel meer romans en feel good boeken lees op het moment.
Ik weet niet wat ze daarvóór las, dat vertelt het verhaal niet, maar ik realiseerde me dat de vlieger die ze ter sprake bracht bij mij ook wel opging. Nu lees ik nauwelijks thrillers, maar wel boeken die op een andere manier ‘enerverend’ zijn. ‘Woke’ literatuur die wordt aangeraden door Oprah Winfrey of Emma Watson. Meestal met emancipatie of black lives matter als thematiek. En die boeken lees ik nog steeds, maar ik merk dat ik ze nu vaker dan anders afwissel met even iets simpels tussendoor. Iets luchtigers, of een volgende deel uit een serie zodat ik niet hoef te wennen aan nieuwe mensen.
Deze boeken worden hier nooit besproken op #literairewoensdag maar ik hou wel van ze, vooral nu, omdat ze me even als een warme deken omsluiten voordat ik me weer ga storten op de wereldliteratuur.
In de afgelopen periode las ik in de categorie ‘voor de gezellig’ 😉
◊ 99%  Mine van Sally Thorne
◊ The Moon Sister van Lucinda Riley
◊ Casting Off van Elizabeth Jane Howard (deel 4 uit de serie over de familie Cazalet)
en via Audible heb ik me Treasure Island voor laten lezen. Lekker knus.

Read Full Post »

Huis clos

De hel, dat zijn de anderen, leerde Jean Paul Sartre me, bij monde van mijn lerares Frans toen ik op de middelbare school zat. Een waarheid als een vache, nu meer nog dan anders.
Tijdens een wandeling met het hondje en de mijnheer (op een door de weekse dag, in het weekend blijven we maar thuis omdat het te druk is in het bos) namen we de balans op van twee maanden thuis werken. Het bevalt de mijnheer op zich best goed, al vindt hij wel dat zijn wereld wat kleiner is geworden. ‘Ik heb nu eigenlijk alleen contact met de mensen uit mijn team’.
Mijn wereld is juist groter geworden. Normaal gesproken zie ik overdag alleen mijn hond, kom ik bij het uitlaten misschien een buurvrouw tegen met wie ik even een praatje maak en als ik mazzel heb belt er misschien nog een pakjesbezorger aan. Nu heb ik een ‘collega’ boven zitten die tussen de middag vegan tosti’s maakt, komt er veel meer leuke post binnen omdat vriendinnen daar meer tijd voor hebben en video-bel ik elke week met een vriendin om haar dochters voor te lezen. En de pakjesbezorgers komen nog vaker omdat ik uit voorzorg zo veel mogelijk online bestel.
Maar mijn toppunt van geluk moest op 27 april komen. De afgelopen jaren heeft het café op de hoek van onze straat een vergunning gekregen om de kroegbrallers met versterking op een podium in onze straat op te laten treden. Ik heb daar drie grote bezwaren tegen: één: ze kunnen niet zingen, twee: al konden ze dat wel, de beat die eronder gestopt is staat zo hard dat dat nauwelijks te horen is en drie: niemand uit onze straat kan dit waarderen dus waar die mensen met die plastic bekertjes met dood bier vandaan komen…geen idee.
De afgelopen jaren vluchtten we na enkele uren getreiterd te zijn een doffe dreun door het hele huis maar ergens naartoe waar we hoopten dat het een beetje rustig zou zijn, maar dat hoefde dit jaar dus niet want: geen vergunning, geen kroegbraller. Ik verheugde me op een heerlijk rustige Koningsdag=Woningsdag.
En toen nam onze buurman dat veel te letterlijk en ging zijn gevel schuren. De godganse dag. Gelukkig begon de zon een beetje te schijnen, dus toog ik naar de tuin met een boek. Helaas duurde het niet lang of de achterburen begonnen weer op luide toon klanken uit te stoten. Je zou denken dat ze, nu de competitie stil is gelegd, het over iets anders zouden kunnen hebben, maar nee, het ging over Ajessch en ‘hij heb wellish in de Arèna geweesj’. Om me op mijn boek te kunnen concentreren zette ik wat natuurgeluiden aan, vogeltjes, regenbuitje, genoeg om wat ruis te creëren. Maar blijkbaar houden ze er niet van als ze niet iedereen overstemmen dus werd er grover geschut gebruikt. De Snollebollekes. Op vol volume klonk er uit de tuin ALLEMAAL VAN LINKS NAAR RECHTS DE TENT DIE WORDT GEMOLD!
Ik begon ook aardig zin te krijgen om iets te mollen.

Read Full Post »

Weer even juf

Ooit, lang geleden volgde ik de avond-PABO en was ik overdag juf van groep 6. Helaas lag ik dat jaar ongeveer net zo vaak in het ziekenhuis als dat ik voor de klas stond dus na één jaar juf zijn was ik weer juf-af. Ik gaf nog wel zo af en toe bijles en las NT2 kinderen (kinderen voor wie Nederlands de tweede taal is) voor, maar voor de klas stond ik niet meer.
Op zich mis ik het niet echt, lesgeven is leuk maar dat is tekstschrijven ook. Maar als ik dan moet zeggen wat ik mis aan het lesgeven, dan zou ik als eerste het vertellen noemen. Voorlezen deed ik al graag toen ik zelf nog een kind was en ik heb er nog net zoveel plezier in als toen. Er is weinig leuker dan de gezichten te zien van (kleine) mensen die meegenomen worden in een verhaal dat je hen vertelt.
Dus toen we er een week social lockdown op hadden zitten en ik mijn vriendin en haar twee dochters begon te missen vroeg ik haar ‘zal ik voorlezen via FaceTime?’. En zo geschiedde. We begonnen met ‘De lievelingstrui’, een prentenboek van Tjibbe Veldkamp en Gerdien van der Linden, over kleine Toon die heel graag wil groeien. Ik zag dat het al bijna 20 jaar oud is, maar het is nog steeds één van mijn favoriete voorleesboeken. De week erna las ik twee boekjes voor: ‘Bout en Moertje’ van Nicole de Kock en ‘Ik zou wel een kindje lusten’ van Sylviane Donnio.
Toen ik langs de kasten liep om te kijken wat ik in de derde week zou kunnen voorlezen, kwam ik een boekje tegen over Frida Kahlo. Een boekje voor kinderen over het leven van de Mexicaanse kunstenaar, dat leek me wel wat. Maar alleen lezen vond ik niet genoeg, ik wilde ook graag dat het een beetje zou beklijven, dat de meisjes zouden weten wie Frida Kahlo was en haar beeltenis zouden gaan herkennen. Dus deed ik wat een juf doet: ik maakte een werkblad met vragen en opdrachten en liet ze een aantal schilderijen op chronologische volgorde leggen.
En deze week lazen we ‘Aap en Mol in het Rijksmuseum’ van Gitte Spee en ook daar had ik weer een werkblad bij gemaakt, met schilderijen erop die in het Rijksmuseum hangen (onder andere ‘De Serenade’ van Judith Leijster natuurlijk), allemaal behalve één. Aan de mensen aan de andere kant van de computer de taak om uit te zoeken welke.
Blijkbaar ben ik toch meer juf dan ik dacht.

Read Full Post »

In ’t Frysk

Ik ben al bijna een maand niet in een winkel-of andermens huis-geweest. Uit voorzorg, omdat ik als chronisch zieke vermoedelijk toch vatbaarder ben voor het corona-virus dan gezonde mensen. Gelukkig kun je de meeste eerste levensbehoeften tegenwoordig gewoon via internet bestellen, al moet je op sommige dingen wat langer wachten. Ook mijn winkels ‘in de buurt’ doen tegenwoordig aan levering aan huis, waarvoor hartelijk dank.
Zo gebeurde het dat ‘mijn’ boekwinkel een boek langs kwam brengen. Tot mijn grote vreugde zat daar een boekenweekgeschenk bij, dat had ik nog niet -want, al wekenlang niet in winkels geweest- en wilde ik wel heel graag hebben -want, Annejet van der Zijl-. Maar mijn vreugdedansje ging al heel snel over in fierljeppen, want ik bleek de Friese editie in handen te hebben.
Navraag bij de boekhandel leerde dat de Nederlandse editie helemaal op was, dus ik moest het toch echt met deze doen. ‘Hy wie in jonge Nederlanner dy’t syn ferearme heitelân ûntflechte wie om kapitaal op te bouwen yn de Nije Wrâld. Sy wie in swart famke yn in maatskippij dêr ’t immen lykas…’ Het is voor mij net zoiets als Zweeds of Deens lezen: ik kan het wel volgen, maar ik mis ongetwijfeld dingen en echt ontspannen lezen is het niet, hoe mooi ik de taal ook vind.
Misschien moet ik het net zo aanpakken als tijdens mijn studie historische letterkunde. Onze professor Herman Pleij raadde ons aan om de middeleeuwse teksten hardop te lezen omdat de klank vaak beter overeen kwam met de hedendaagse taal dan de schrijfwijze. Hij zei er nog bij dat dat vooral erg leuk was om te doen bij je ouders thuis als ze bezoek hadden: ‘Tja, onze Anna is helemaal bevangen door haar studie…’
Zo moet ik het ook maar gaan doen met Leon & Juliette, In leafdeskiedenis-Oerset troch Baukje Zijlstra. Of gewoon hopen dat ie binnenkort verkrijgbaar is als luisterboek, ingesproken door Peter Tuinman ofzo.

Read Full Post »

Moeder, waarom zitten wij binnen?

Er gaat een plaatje rond op Facebook waarin wordt aangespoord om de kleine zelfstandige te steunen in deze tijd. Want ‘de supermarkten redden het wel’. Op zich een goed uitgangspunt, maar er is nogal iets mis met het lijstje. Een vriendin zei al dat het wel heel veel contactmomenten zijn als je naar de bakken én de groenteboer én de slager moet.
Geldig punt. Maar mijn grootste bezwaar is het feit dat het laatstgenoemde bovenaan stond: koop je vlees bij de slager.
facepalm emoji.
Zijn we na twee weken binnen zitten al collectief vergeten waaròm we binnen zitten? Ja, omdat er een virus heerst. En waaròm heerst er een virus? Omdat mensen dieren eten. Omdat mensen dieren op elkaar proppen zodat allerlei ziekten welig kunnen tieren. Het was de oorzaak van de SARS uitbraak, van de Q-koorts, de Mexicaanse (of varkens-) griep, van AIDS, de gekke-koeien-ziekte en zelfs van ordinaire griep en verkoudheid: het houden en eten van dieren.
Het corona-virus is vermoedelijk overgegaan op mensen na het eten van vleermuizen. Zeker is in ieder geval dat het is ontstaan op een markt in Wuhan waar diverse wilde dieren (levend en dood) bij elkaar werden gehouden en die waren bestemd voor ‘consumptie’ (moord om de vraatzucht van de mens te voeden). Deskundigen zagen dit al mijlenver aankomen, hebben gewaarschuwd, maar niemand luisterde.
En nu is het zover: de wereldwijde pandemie is gaande. En nu zou je denken dat we ons lesje geleerd hebben, maar nee. Er wordt opgeroepen om ‘ons vlees’ bij de slager te kopen. In supermarkten zijn de vleesschappen leeg terwijl vegetariërs en veganisten hun wagentje nog probleemloos vol kunnen gooien met Vivera shoarma en Bewond Meet burgers. Intussen luidt de partij voor de dieren de noodklok omdat het steeds moeilijker wordt voor slachterijen om aan de vraag te voldoen (lees: aan de lijkenlust te voldoen). En wat krijg je dan? Sneller werken is minder zorgvuldig werken en voordat je het weet gaan er weer mensen dood aan een virus of gewoon aan besmet vlees.
En dan zou je misschien denken ‘ja maar het is mijn keuze om vlees te eten’. Maar er gaan ook veganisten dood aan Corona. En er sterven in Nederland 650 miljoen dieren per jaar voor de lijkenlust van de mens. Dat moet anders. Dus ja, steun je lokale ondernemer, maar laat de slagerij links liggen. Tenzij het de Vegetarische Slager is.

Read Full Post »