Het kraakt en het schuurt

Wat maakt een vertaling nou een goede vertaling? De meningen kunnen daarover natuurlijk verdeeld zijn, maar als je als lezer heel duidelijk kunt merken vanuit welke taal een boek vertaald is heb je volgens mij niet te maken met een goede vertaling. En als de lezer af en toe een stuk Nederlandse tekst (bewust of onbewust) in het Engels terugvertaalt om te begrijpen wat er nou precies staat, dan heb je te maken met een ronduit slechte vertaling.
Het laatste is het geval bij het boek ‘Vergelding’ van Jilliane Hoffman, originele titel ‘Retribution’.  Het is nu ook weer niet zo dat ik er een woordenboek bij moet pakken om het verhaal te kunnen volgen, maar lekker lopen doet het niet. Het piept, kraakt en schuurt als een oude wagen. En dat terwijl het soepel zou kunnen lopen als een goed onderhouden oldtimer Cadillac: het verhaal speelt zich grootdeels af in het broeierige Miami, net als de populaire serie Dexter. En net als bij Dexter zijn de ingrediënten van  dit boek gruwelijke misdaden, een zieke geest en heel veel bloed. Maar steeds als ik een beetje lekker in het verhaal zit, komt het weer piepend en krakend tot stilstand. Bijvoorbeeld omdat ik lees dat de hoofdpersoon belt met de afdeling ‘Speciale Slachtoffers’.  Ok, is dat dan een afdeling waar alleen slachtoffers die beroemd of anderszins heel bijzonder zijn naartoe mogen bellen? In mijn hoofd hoor ik ‘Law and Order, special victims unit-doenk doenk’. Dat doenk doenk moet erbij want dat is het leaderfilmpje. Vriend bevestigt mijn vermoeden: “special victims unit, dat heet in het Nederlands gewoon de afdeling zedenmisdrijven.” Piep, kraak, schuur.
Ik doe nog een poging om me in het verhaal onder te dompelen en stuit op de vreemde zin ‘…een offer voor het grotere goed.’ Nu ken ik ondergoed, witgoed, vastgoed en onroerend goed. Maar het grotere goed? Is dat soms een hele grote onderbroek? In mijn hoofd vertaal ik terug: a sacrifice for the greater good’. Oh wacht, ze bedoelen een offer voor een hoger doel.  Piep, kraak, schuur en een diepe zucht.
Helaas zijn er meer van dergelijke voorbeelden (zoals ‘uitvinden’ (to find out) waar het ‘ontdekken’ moet zijn, ‘haar pakje had de schouders van een lijnverdediger’. Had linebacker nou gewoon vertaald met rugbyspeler!) en komt ‘het grotere goed’ elke paar hoofdstukken weer terug (en zie ik steeds een hele grote onderbroek voor me).
Ik hoop toch van harte dat de uitgeverij voor een volgende vertaling iemand met liefde voor de Nederlandse taal in zou willen huren (mij bij voorbeeld, ik noem maar een dwarsstraat). En dan beloof ik dat ik een niet al te gepeperde rekening zal sturen. Ik weet immers dat het voor een hoger doel is: leesplezier. Maar als u mij wilt excuseren ga ik nu even Dexter kijken, daar ben ik wel aan toe.

Read Full Post »