Hamnet-Maggie O’Farrell

De titel ‘Hamnet’ kwam veelvuldig voor op door auteurs en lezers samengesteld lijstjes met favoriete boeken van het afgelopen jaar. Tayari Jones noemde het ‘geen makkelijk boek’, maar zeker de moeite waard. Dat eerste ben ik niet met haar eens, geen enkele zin uit Hamnet was ‘werken’, maar het was zeker anders dan romans waarin je altijd en overal wel een stukje kunt lezen. Voor Hamnet, I wanted to have the room: elk teken van menselijk leven anders dan het mijne moest verdwijnen. Ik wilde zelf namelijk compleet opgaan in het boek. In de tijd, in de plaats, in de levens van de mensen. En ik wilde dat niets of niemand me terug kon halen.

Hamnet is een jongetje dat opgroeit in Warwickshire in de jaren 1580. Een vrolijk, lief jongetje, de helft van een tweeling. Zijn moeder is een vrouw die ooit gevreesd werd omdat er werd gefluisterd dat het pokdalige gezicht van haar stiefmoeder door haar werd veroorzaakt. Nu is ze de steun en toeverlaat van menig zieke op zoek naar een remedie tegen hun kwalen.
De opa van het jongetje is een keiharde man die weinig goeds over heeft voor de vader van het jongetje. Een jongensachtige vader die oog heeft voor de mooie dingen die de wereld te bieden heeft. Een vader van wie de lezer weet dat hij één van de beroemdste mensen uit de geschiedenis zal worden.

De laatste maanden hebben we menig maal via social media het bericht langs zien komen dat William Shakespeare zijn beroemde toneelstuk King Lear schreef in de periode dat de pest door Londen raasde. Met daaronder de vraag ‘wat doe jij tijdens de quarantaine?’
‘Hamnet’ gaat over dat andere stuk, zoveel begrijpt de goede verstaander. Ook al worden de namen ‘William’ en ‘Shakespeare’ nergens genoemd. Het gaat vooral over een moeder en haar kinderen tijdens de angstigste en verdrietigste periode in haar leven. Over de machteloosheid van een vader en hoe hij dat om weet te zetten in iets dat zó mooi is dat het tijdloos is.
Een mooiere hommage dan deze geweldige roman had hij niet kunnen krijgen.

Read Full Post »

The list-Patricia Forde

Je ziet het niet zo heel vaak meer: mensen die in het wild zitten te lezen. Maar er is nog hoop. Zo nam laatst iemand haar dochter mee naar de yogastudio omdat het meisje zich niet zo heel lekker voelde en niet alleen thuis wilde blijven. Ze heeft de hele les geboeid zitten lezen in een hoekje en ik was natuurlijk razend nieuwsgierig welke roman haar zo in de ban hield.
Het was ‘Woordsmid’, in het (originele) Engels zowel onder de titel ‘Wordsmith’ als ‘The list’ uitgegeven. De (jeugd)roman speelt zich af in de stad Ark: het laatste toevluchtsoord op aarde na de grote Melting (smelting). Bouwer en leider van Ark, John Noah, heeft een lijst opgesteld met 500 woorden die gebruikt mogen worden. Wie woorden gebruikt die niet op de lijst staan loopt het risico verbannen te worden. Het verleden heeft namelijk geleerd dat woorden gevaarlijk kunnen zijn. Woorden die politici gebruikten om de mensen te sussen, woorden die beweerden dat klimaatverandering niet bestaat, woorden die werden uitgesproken door grootindustriëlen die hun CO2-uitstoot goedpraattten. Woorden om je achter te verschuilen. Woorden om fake news mee te componeren. Woorden om mee te misleiden.
Letta mag meer woorden gebruiken dan de andere inwoners van Ark want ze is de leerling van de Woordmid. Zij schrijft de lijsten die de leraren gebruiken en ze verzamelt alle woorden die de oudere generaties nog kennen om ervoor te zorgen dat ze nooit verloren gaan.
Op een dag verdwijnt Letta’s leermeester én komt het bericht van John Noah dat de lijst met toegestane woorden nog verder zal worden ingekort.

‘The list’ is een jeugdroman (vanaf 10 jaar staat er op het omslag) maar dat zou geen enkele liefhebber van dystopische toekomstromans ervan moeten weerhouden het te lezen. Het is spannend, vlot geschreven en bevat waarheden die menig volwassene (blijkbaar) nog niet vaak genoeg gehoord heeft.

 

Morgen verschijnt mijn top 10 van beste boeken van 2019 en vanaf 8 januari is het weer elke week #literairewoensdag

Read Full Post »

The great believers-Rebecca Makkai

‘Niemand sterft aan liefde’, zongen Acda en de Munnik ooit aan het einde van de jaren ’90. Maar er was een tijd dat je wel degelijk kon sterven aan liefde. Of aan de ontrouw van je partner. Maar vooral aan de homo-haat van de zittende president. Per dag stierven er duizenden mannen in de Verenigde Staten en Reagan deed niks.

The Great Believers speelt zich voor het grootste deel af in die tijd: mid-  tot eind jaren ’80. Het deel van Chicago waar veel homoseksuele mannen (afkomstig uit zo’n beetje alle windstreken) wonen wordt Boystown genoemd. Maar de boys verliezen snel hun onschuld: ‘the virus’ hangt als een zwaard van Damocles boven hun hoofd en in hun hoofd zijn er twee lijsten die steeds langer worden: de lijst van vrienden die ze al begraven hebben en de lijst van vrienden die geïnfecteerd of ziek zijn.
Hoofdpersoon Yale (financieel adviseur voor de gallery van een universiteit) is al jarenlang samen met zijn partner Charlie, die redacteur is van een gay krant. Als Charlie Yale verdenkt van vreemdgaan tijdens het ‘afscheidsfeest’ van Nico, één van hun beste vrienden, komt hun relatie op losse schroeven te staan. Intussen probeert Yale de overdracht van een collectie kunst, die de oudtante van zijn beste vriendin aan de universiteit wil schenken, veilig te stellen.

De hoofdstukken die zich afspelen in de jaren ’80 worden afgewisseld met fragmenten uit 2015 waarin Fiona, de zus van Nico en de beste vriendin van Yale, de hoofdpersoon is. Dertig jaar ouder is ze op zoek naar de dochter die het contact met haar verbroken heeft. Hoe komt het toch dat Fiona, steun en toeverlaat voor half Boystown, er niet in is geslaagd om een goede band met haar dochter te onderhouden?
En hoe is het met alle boys afgelopen?

Op Goodreads (website waarop je bij kan houden wat je leest en daar commentaar op leveren) noemde iemand ‘The Great Believers’ the great gay novel die ‘A little life‘ had moeten zijn. En daar kan ik het alleen maar mee eens zijn. Het schets een genuanceerd beeld van een tijd waarin homoseksuele mannen eindelijk een plek hadden gevonden waar ze zichzelf konden zijn om vervolgens genadeloos hard te worden geraakt door een virus en vervolgens meedogenloos in de steek te worden gelaten door de regering (nogmaals: Reagan).
‘The Great Believers’ is een prachtige roman over vriendschap, lost generations, kunst, de geschiedenis van de 20e eeuw, (zelf gekozen) familie en liefde.

Read Full Post »

Rosalinds leugen-Muna Shehadi

De boekenserie ‘De zeven zussen’ (The seven sisters) is ongekend populair, vooral in Nederland. En als iets populair is, vind ik het meestal drie keer niks. Maar ik wilde toch even de proef op de som nemen (ik heb niet voor niets een bibliotheekkaart) en wat blijkt? De eerste twee boeken waren zeer onderhoudend. Misschien geen literatuur van de bovenste plank, maar vlot geschreven romans vol spanning, historische achtergrond en bevolkt door sympathieke personages. Ik ben van plan deel drie tot en met zeven ook te gaan lezen.

Toen ik een boek voorbij zag komen met daarop een sticker met de tekst ‘Voor de lezeressen van De zeven zussen’ (er zijn blijkbaar volgens de uitgever geen mannen die die boeken lezen…) was ik wel benieuwd of die claim gegrond was. ‘Rosalinds leugen’, deel één van de trilogie ‘De drie dochters’ begint als Rosalind, Olivia en Eve bij elkaar zijn in het huis van hun vader nadat hij een beroerte heeft gehad. Terwijl hij herstelt ruimen zijn dochters het huis op, met name de spullen van hun moeder, de beroemde filmster Jilian Croft die tijdens hun jeugd overleed.
In de hoop sieraden en foto’s te vinden stuiten ze op medische papieren die hen voor een raadsel stellen. Was Jilian wel hun biologische moeder?
Tegen de wens van haar zussen in gaat Rosalind op onderzoek uit.

Net als in de serie ‘De zeven zussen’ staat familie-dynamiek, en dan vooral de verhouding tussen zussen, en het uitzoeken van een verborgen verleden centraal. In tegenstelling tot de serie van Lucinda Riley bevat het geen flashbacks, wat het lezen vergemakkelijkt maar er ook voor zorgt dat het verhaal iets oppervlakkiger blijft, evenals de personages overigens. Hopelijk groeit Muna Shehadi daar nog in, want zelfs na het lezen van ruim 360 bladzijden is Rosalind voor mij niet écht gaan leven. Alleen ‘Teta’ (ik verklap niet wie dat is, want spoilers) heeft echt diepte gekregen.
Maar wie weet komt ze in het tweede deel, Eve’s waarheid, beter uit de verf. Het derde deel, Olivia’s geheim, komt in het voorjaar van 2020 uit. Liefhebbers van toegankelijke romans met een vleugje romantiek en glamour kunnen hun hart ophalen bij deze reeks en tegelijkertijd iets opsteken over de Libanese keuken.

Read Full Post »

In the country we love-Diane Guerrero

Stel je voor, je komt thuis na je eerste schooldag van het nieuwe jaar en je komt tot de ontdekking dat je ouders weggevoerd zijn. Een leeg huis. Als je je moeder belt krijg je geen gehoor. Als je je vader belt krijg je zijn voicemail. Geen briefje, geen uitleg, niks.
In augustus dit jaar (2019) gebeurde het honderden kinderen in Mississippi toen bijna 700 immigranten door ICE (immigration and customs enforcement) werden weggevoerd vanaf hun werkplek. In 2001 gebeurde het met de ouders van Diane Guerrero. Ze was 14 jaar oud.

De naam Diane Guerrero zal niet iedereen gelijk iets zeggen, maar Maritza Ramos zal, bij de fans van Orange is the New Black, wel degelijk een belletje doen rinkelen.
In deze memoir met als ondertitel My family divided (mijn familie, opgesplitst) vertelt ze over haar jeugd in Boston, de vele buurten waar ze in heeft gewoond (sommigen beter dan anderen), altijd in kleine huizen maar omringd door liefde en warmte van haar hardwerkende ouders. Al van jongs af aan was ze zich bewust van ‘nuestra situacion’ (onze omstandigheden), die dicteerden dat ze zich gedeisd moesten houden, hun kop niet boven het maaiveld uit moesten steken. Want de omstandigheid was: de ouders van Diana hadden geen verblijfsvergunning.
De situacion van Diana was en is anders: zij is geboren in de Verenigde Staten en is dus automatisch een citizen. Nadat ze, na uren van onzekerheid, haar vader vanuit een detentiecentrum aan de telefoon kreeg, en wist wat er precies aan de hand was, moest ze een keuze maken. Ging ze mee naar Colombia of bleef ze, alleen, zonder de hulp van jeugdzorg of de gemeente (dat was nog het meest schokkende: niemand van officiële instanties heeft contact met haar opgenomen) achter in haar moederland?
Ze bleef. Ze werkte hard, net zoals haar ouders hadden gedaan, en vond onderdak bij vrienden. Ze ging door een diep dal, maar heeft haar droom om actrice te worden kunnen verwezenlijken. En niet alleen dat, ze zet zich ook actief in voor jonge mensen die in een soortgelijke situatie als de hare zitten. Bitterzoet is het nawoord waarin ze mensen aanspoort om vooral te gaan stemmen in de presidentsverkiezingen van 2016 omdat ‘sommige Republikeinse kandidaten’ haar zorgen baren. And the rest is history, lees de eerste alinea van dit stuk nog maar een keer…

Read Full Post »

Rocketman

Nee, niet die toffe film over Elton John, maar die andere Rocketman, één van de vreemdste wereldleiders van deze tijd: Kim Jung-un (nee, geen familie). Bijna iedereen ter wereld weet hoe hij eruit ziet (vrij klein, dik en met een raar kapsel) en dat hij al op jonge leeftijd dictator werd van Noord-Korea, maar verder? Hij schijnt bevriend te zijn met ex-basketballer Dennis Rodman en hij schijnt zijn oom hebben laten vermoorden, maar wat is feit, wat is fictie en wat is speculatie?
Hoofdredacteur van de Washington Post en Azië-verslaggever Anna Fifield heeft met ‘De grote Kameraad’ een intrigerend portret geschetst van de ondoorgrondelijke leider. Dankzij gesprekken met een tante en oom en de voormalig kok en speelkameraad van Kim Jong-un heeft ze een tipje van de sluier op kunnen lichten. Wist je bijvoorbeeld dat Kim Jong-un er expres zo raar uitziet? Door zich het postuur, kapsel en de garderobe van zijn grootvader aan te meten hoopt hij dat het volk hem associeert met de jaren ’40 (waarin zijn grootvader Kim il-sung regeerde), een tijd waarin het erg goed ging in Noord-Korea. Zomaar een gedachte: wellicht probeert Rob Jetten van D66 wel op Willem Drees te lijken…
Door haar jarenlange journalistieke ervaring -ze was gestationeerd in Japan en Noord- en Zuid-Korea- weet Anna Fifield niet alleen een portret van de communistische leider te schetsen maar ook van het land dat hem (gedwongen) vereert. Is hij echt een vernieuwer? En waarom zijn die kernwapens zo belangrijk voor hem? En is het inderdaad waar dat hij de enige wereldleider is die Trump naar zijn pijpen kan laten dansen?

Read Full Post »

De trooster-Esther Gerritsen

Esther Gerritsen is misschien wel de beste auteur van Nederland. Ze is een meester in het laten zien van het menselijk ongemak. Dialogen die schuren en wringen, heerlijk. Ik vind het op één of andere manier troostrijk (in die zin zou de titel van haar nieuwe roman op haarzelf kunnen slaan).
In alle romans die ik tot nu toe van haar gelezen heb, zijn het vrouwelijke hoofdpersonen die moeite hebben om zich tot een ander te verhouden, om zich ‘sociaal normaal’ te gedragen, maar in ‘De trooster’ zijn bijna alle romanpersonages mannen.
Jacob werkt als conciërge in een klooster. Gewoonlijk is hij niet degene die nieuwe gasten ontvangt, maar als Henry veel vroeger arriveert dan verwacht, en er niemand anders beschikbaar is, brengt Jacob hem naar zijn kamer. Jakob blijkt de enige te zijn die niet weet wie Henry is ‘in de buitenwereld’: een in ongenade gevallen politicus.
Henry heeft besloten dat Jacob degene is met wie hij gesprekken wil voeren en bij wie hij zijn hart wil luchten, ook al is dat Jacobs taak niet. Wellicht juist daarom. Langzaamaan ontstaat er een verstandhouding, een vriendschap wellicht.
Esther Gerritsen schetst een prachtig beeld van een man die nooit verantwoordelijkheid neemt voor zijn daden, meent dat alles hem ‘overkomt’, een vrouw die alles met de mantel der liefde bedekt (daar krijg je dus zulke slappe zakken van!) en een man die zich even kon baden in het licht van de aandacht van een man van wie hij dacht dat het een vriend was. En dat alles tegen het decor van een klooster(tuin) dat zich opmaakt voor pasen. Een ijzersterke, moderne, maar toch ook klassiek Nederlandse roman.

Read Full Post »

Ordinary People-Diana Evans

Ik dacht dat ik al een heel eind was met het lezen van de shortlist van de Women’s Prize for fiction, maar ik had Normal People (stond wel op de longlist én op de longlist van de Man Booker Prize) verward met Ordinary People. Niet zo vreemd, toch? Deze week maak ik dat snel goed en lees ik na Milkman, Circe en An American Marriage de vierde titel van de shortlist.

Wie bij het lezen van de titel van deze roman meteen John Legend hoort zingen heeft de juiste sfeer te pakken. In het eerste hoofdstuk bereiden twee mannen in Londen een feest voor ter ere van de verkiezing van Obama, de gastenlijst bestaat uit hip and black London. Op het feestje leren we M&M kennen: Michael en Melissa. Ze hebben twee kleine kinderen en dit is één van hun weinige avonden samen. Als ze aan het einde van de avond naar huis rijdt is Melissa teleurgesteld dat ze eigenlijk geen moment tijd en oog voor elkaar hebben gehad.
Michael’s beste vriend Damian woont het met zijn vrouw en drie kinderen buiten Londen (in Surrey als ik me niet vergis) en heeft het gevoel dat zijn leven hem min of meer is overkomen. Past het wel bij hem of vervult hij gewoon de rol die zijn vrouw en haar ouders hem hebben aangemeten? Zijn eigen vader, die autoritair en afstandelijk was, is onlangs overleden. Dit heeft hem meer geraakt dan hij wil toegeven en zijn vrouw denkt zelfs dat hij depressief is.

De blurb van The Times noemt het ‘ruthlessly funny’, maar dat ben ik niet met ze eens, of ik moet iets gemist hebben. Als je iets luchtigs en geestigs zoekt zou ik je eerder ‘die andere met bijna dezelfde titel’ aanraden (Normal People dus), maar als je een diepgravende roman zoekt die een beeld schetst van langdurige relaties. Van hoe het mis kan gaan en hoe het weer goed kan komen. Een boek dat de beklemming schetst van thuis zijn met twee kleine kinderen (de opluchting toen ik het boek dicht deed!) met tegen het einde wat suspense-elementen.
Een roman die prima als basis zou kunnen dienen voor een Harts and Bones-achtige serie maar dan met een overwegend black cast (graag Sterling K. Brown als Michael, pretty please). Wie dat allemaal zoekt in een boek, leze Ordinary People (wedden dat je John Legend op gaat zoeken op Spotify?)

Read Full Post »

Everything under-Daisy Johnson

Het gebeurt me niet vaak dat ik na het lezen van de laatste pagina van een boek denk ‘wat heb ik nou eigenlijk gelezen’, maar de debuutroman van Daisy Johnson, die in 2018 op de shortlist van de Man Booker Prize stond, laat zich niet zomaar vangen.
Drie verhaallijnen lopen door elkaar heen: in hoofdstukken met de titel The Cottage, zorgt Gretel voor haar verwarde moeder met wie ze jarenlang samen op een woonboot heeft gewoond. Toen Gretel 16 was verdween haar moeder. Ze hebben elkaar jarenlang niet gezien.
In de hoofdstukken die ‘The Hunt’ heten  is Gretel op zoek naar Marcus die ooit een maand bij haar en haar moeder op de boot heeft gewoond. Ze komt de ouders van Marcus op het spoor maar die kennen Marcus onder een heel andere naam (wat bijdraagt aan de verwarring over wie wie nou is).
De hoofdstukken getiteld ‘The River’ volgen we Marcus die van huis is weggelopen na het horen van een voorspelling.
Het kan aan de warmte van de afgelopen dagen hebben gelegen (tegen de veertig graden in de schaduw) maar ik had wat moeite met het hele ‘wiens verhaal zit ik nú weer te lezen’. Het begon me op twee derde deel wel te dagen dat ik een moderne en bewerkte versie van een verhaal uit de Griekse Mythologie zat te lezen en het is me ook niet ontgaan dat de schrijfstijl van Daisy Johnson erg mooi is. Maar als je op zoek bent naar een luchtig verhaal dat ook bij tropische warmte goed te volgen blijft dan zou ik je iets anders aanraden.

Read Full Post »

Circe-Madeline Miller

Net als ‘Milkman’ en de uiteindelijke winnaar An American Marriage ,stond ‘Circe’ van professor Klassieke Talen Madeline Miller op de shortlist voor de Women’s Prize for Fiction van dit jaar.
Het duurde even voordat ik deze roman in huis had want ik wilde per sé de Engelstalige versie mét het gezicht op het omslag. Uiteindelijk vond ik ergens een prachtige hardcover uitvoering uit de eerste druk. Dan kán het bijna niet anders of de inhoud is minder mooi dan de uitvoering. Maar niets was minder waar.
‘Circe’ vertelt het verhaal van een dochter van Helios, de zonnegod. Ze is één van de vele nymphen die als voetnoten in de Griekse Mythologie zo af en toe een bijrol mogen spelen. Als Circe een kind was dan zou je hopen dat een buurvrouw jeugdzorg zou bellen want ze wordt geminacht door haar moeder omdat ze niet mooi genoeg is en een lelijke stem zou hebben en haar vader heeft ook nauwelijks aandacht voor haar.
Als ze verliefd wordt op een jonge visser hoopt ze dat ze nu eindelijk iemand gevonden heeft die echt van haar houdt, maar het is slechts de eerste les die ze zal leren over de menselijke aard. Een les die niet zonder consequenties is: ze wordt verbannen uit de hal van haar grootvader. Toch leeft Circe een rijk leven waarin ze diverse helden uit de Griekse  geschiedenis zal leren kennen en in een ander daglicht zal stellen dan de epiek heeft gedaan.
Zonder al te veel te willen verklappen over de loop van het verhaal (ik weet zelf altijd het liefst zo min mogelijk over een boek voordat ik het ga lezen) kan ik er nog dit over zeggen:
℘ Het eiland Aiaia zal altijd mijn ‘happy place’ zijn
℘ Helden zijn niet altijd wat de geschiedenis van ze maakt
℘ Ik vond het heel handig dat ik net Mythos van Stephen Fry had gelezen, maar als je dat niet hebt dan staat er achterin het boek een lijst met personages (dat zag ik dus pas toen ik het uit had)
℘ Ik vond het zó verschrikkelijk mooi dat het mijn favoriete boek van dit jaar tot nu toe is.

Read Full Post »