Ik kan me niet meer herinneren dat er ooit een jaar was waarin ik nìet het boekenweekgeschenk in handen had. Er waren natuurlijk wel jaren waarin ik nog geen literatuur voor volwassenen las, maar toen kwam mijn vader wel thuis met het boekenweekgeschenk en die heb ik later waarschijnlijk allemaal wel gelezen.
Ergens in mijn huis zwerven minstens twintig boekenweekgeschenken rond, ik heb ze alleen niet allemaal gelezen. De Kraai van Kader Abdollah bijvoorbeeld niet. Van Een tafel vol vlinders van Tim Krabbé weet ik niet eens zeker of ik het heb. En van het geschenk van vorig jaar, dat van Ilja Leonard Pfeijffer weet ik precies waar het is: op mijn nog-te-lezen-kar (de meeste mensen hebben een stapel, ik heb een kar. En een stapel).
Maar in de novelle van dit jaar, ‘De eerlijke vinder’, had ik gelijk zin dus had ik het uit voordat de boekenweek over was. Van Lize Spit had ik eerder het debuut ‘Het Smelt’ gelezen. Ik vond dat op zich een goed boek maar wel wat langdradig. Daar kan bij een boekenweekgeschenk moeilijk sprake van zijn, dus ik begon met hooggespannen verwachtingen.
En die maakte ze waar. Vanaf de eerste bladzijde zat ik als lezer midden in de jaren ’90 met crossfietsjes, flippo’s en chips die nog gewoon van Smith’s waren. Hoofdpersoon Jimmy neemt zijn flippoverzameling heel serieus. Hij maakt met regelmaat een rondje langs alle plekken in het dorp waar hij kleingeld zou kunnen vinden. De gehele opbrengst gaat naar de aanschaf van zakken chips met flippo’s. Hij spaart niet alleen voor zichzelf: hij heeft een simultaanverzameling aangelegd voor Tristan: zijn uit Kosovo afkomstige klasgenoot en beste vriend.
Op de eerste pagina van het boek vraagt Tristan aan Jimmy of hij komt logeren. Dit verzoek is het beste dat Jimmy in tijden is overkomen: de familie Ibrahimi slaapt namelijk met z’n allen in één kamer op matrassen op de grond. Een uitstekende plek om koprollen te maken. Bovendien lijkt het Jimmy, die sinds de echtscheiding van zijn ouders alleen met zijn moeder woont, enorm gezellig, met z’n allen op één kamer. Maar Tristan heeft Jimmy niet louter voor de gezelligheid uitgenodigd: er is iets gebeurd en Tristan heeft een plan waarin Jimmy een sleutelrol moet spelen…
‘De eerlijke vinder’ is één van de beste boekenweekgeschenken van de laatste jaren. Dit is overduidelijk geen verhaal ‘dat nog op de plank lag’: het is precies lang genoeg, toegankelijk genoeg voor een breed publiek, actueel en met genoeg diepere lagen om literatuur te zijn. Het zou me niet verbazen als deze novelle nog decennialang op leeslijsten van scholieren terug blijft komen.
Kim in de pen blogt 