Autumn-Ali Smith

‘The first great Brexit novel’ is één van de stempels die op ‘Autumn’ van Ali Smith is geplakt, maar het heeft meer thema’s dan alleen dat. Kunst, is een belangrijke, net als in ‘How to be both’, al is het ditmaal Pop-Art van een Britse vrouw en niet een fresco van een Italiaanse meester. Een ongebruikelijke vriendschap, die misschien zelfs ‘liefde’ genoemd kan worden is een ander motief en over alles heen ligt het verstrijken van de tijd en de tegenstelling tussen mensen die jong overlijden en de man die ongebruikelijk oud wordt.
Deze roman is toegankelijker dan ‘How to be both’, maar dat wil niet zeggen dat het een makkelijk leesbaar rechttoe-rechtaan verhaal is. Er worden sprongen in de tijd gemaakt en, ongebruikelijker, sprongen in stijl en toon. Sommige scènes (bijvoorbeeld in het kafkaëske postkantoor) zijn droogkomisch, in andere (in de buurt van de grensafscheiding) ontstaat er een spanning die niet zou misstaan in een thriller, en andere passages zijn poëtisch en verdienen herlezing.
Autumn is een aanrader voor doorgewinterde literatuurlezers die de subtiele verwijzingen die Smith in het verhaal heeft gestopt (of eigenlijk: als boektitels in de handen van de hoofdpersoon heeft gestopt) oppikken. Voor hen zal het een cadeautje zijn als ze, na het uitlezen van Autumn, te horen krijgen dat het het eerste deel van een vierluik is. Het tweede deel, Winter, is inmiddels ook uit.